Nói đến ảnh hoặc tranh nude, không ít người nghĩ đó là cảnh lõa thể, không hơn không kém. Giải thích thế nào khi hình người mẫu không mụn vải che thân? Và thế là nude đã gây ra nhiều cuộc tranh luận gay gắt.
Có họa sĩ nói rằng, nude đâu mắc tội gì và tranh của anh ta chẳng có gì xấu, tục tằn mà đó là nỗi cô đơn trần trụi của thân phận. Một nữ họa sĩ khẳng định, nude là sự khám phá chính mình, và triết lý rằng vẻ đẹp về đường nét cơ thể chỉ là cái nền để chuyển tải một ý tưởng thanh khiết hơn. Và cách thẩm định đúng đắn nhất của người xem nếu cảm nhận được rằng tác phẩm nude đầy tính nhân bản, tôn vinh vẻ đẹp của cuộc sống mà cơ thể con người là một hiện thân tuyệt vời. Để chinh phục được người xem tin rằng tác phẩm của mình là nghệ thuật, thật không dễ gì đối với các họa sĩ và nhiếp ảnh gia. Do đó có một số triển lãm ảnh hoặc tranh nude được treo lên rồi sau đó bị gỡ xuống vì dư luận nhắc nhở. Hoặc có khi ảnh được treo lên rồi lại bị hạ vì sự chỉ đạo, “phạm quy”… Dường như nghệ thuật nude đã bị tuyên một cái “án treo” vô hình mà người phải chịu đựng chính là các nghệ sỹ theo đuổi trường phái này. Mặc dù hiện nay không thiếu đơn đặt hàng của nhiều cô gái trẻ muốn chụp ảnh nude để lưu giữ hình ảnh thời son trẻ của mình, nhưng với các nghệ sĩ nhiếp ảnh nghệ thuật và các họa sĩ, để chọn được một người mẫu thực sự lại không hề đơn giản. Ngay cả những người mẫu chuyên nghiệp, nếu không được như ý, các nghệ sĩ cũng không mời. Năm 2008, Hoa hậu Mai Phương Thúy công bố kế hoạch chụp ảnh nude với mục đích đấu giá bộ ảnh để làm từ thiện cũng là sự kiện hiếm hoi. Nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Huy Hoan, người được Mai Phương Thúy mời chụp, bày tỏ:
Một cô gái trẻ đẹp, thông minh, chưa đầy 20 tuổi mà có thái độ rất rõ ràng trước những thân phận khó khăn, với tôi, cô ấy là một hoa hậu, một cô gái đáng trân trọng…”
Sinh thời, họa sĩ Lưu Công Nhân từng mời một cô người mẫu trong một thời gian dài để vẽ nude. Ngoài gương mặt và sắc vóc đều đẹp, cô người mẫu còn có đôi bàn tay thon dài, trắng trẻo đúng với nghĩa bàn tay búp măng. Họa sĩ đã có nhiều tác phẩm nude và rất chăm chút khi vẽ đôi bàn tay “tiên” này. Nghệ sĩ nhiếp ảnh Thái Phiên cũng chia sẻ rất rõ ràng về chuyện đứng trước tác phẩm nude nghệ thuật, người ta sẽ rung động với nhiều nghệ thuật, tâm hồn hướng thiện, hướng mỹ, khác xa với những cảm giác dục tính khi xem ảnh sex. Cùng nghiệp với Thái Phiên, Dương Quốc Định cũng lao tâm khổ tứ với 5 người mẫu chuyên nghiệp với mình. Anh mất tới 3 tháng đầu tiên để tâm sự và thuyết phục người mẫu với những ý đồ nghệ thuật rồi mới chụp. Anh muốn người mẫu cùng sáng tạo, hai bên hỗ trợ nhau vì nghệ thuật. Cách làm kỹ lưỡng ấy đã tạo nên một ngôn ngữ Dương Quốc Định trong nhiếp ảnh, giàu sự sống và hấp dẫn bởi tính ẩn dụ đặc sắc về góc độ và ánh sáng.
Mặc dù giờ đây những ảnh nude và sex được người xem khai thác vô tội vạ trên mạng để thỏa chí tò mò, nhưng các tác phẩm của những nghệ sĩ đã lao tâm khổ tứ đâu có dễ dàng được chấp nhận một cách công khai trước bàn dân thiên hạ. Sự lận đận của cuộc triển lãm ảnh nude “Xuân thì” của Thái Phiên thời gian qua ai cũng đã rõ. Sex và nghệ thuật nude, dù mong manh nhưng xét cho cùng vẫn có sự khác biệt. Do vậy cần phải có các quy định bằng văn bản để xóa “án treo” cho nghệ thuật nude vốn không có tội.
VAPA (Theo VƯƠNG TÂM, HANOIMOI.COM.VN)
http://www.vapa.org.vn/vie/modules.php?name=News&file=article&sid=4355