Thời gian gần đây, không ít người nổi tiếng tuyên bố sẽ chụp ảnh nude (khỏa thân). Nhưng không phải ai cũng tường tận rằng, chụp ảnh nude đồng nghĩa với viêc phải đối diên với vô vàn khó khăn chủ quan và khách quan, mà nếu không “vượt khó” thì sẽ không thể có những bức ảnh nude nghê thuật. Thiên nhiên làm khó. Chụp ảnh nude trong phòng đã khó cho việc chuẩn bị ánh sáng, thì chụp ảnh nude ngoài thiên nhiên lại càng khó hơn gấp bội. Bởi không ai có thể lường trước sự thất thường của thời tiết.
Nghệ sĩ nhiếp ảnh Thái Phiên kể: “Để chụp được bức ảnh Sóng cát, tôi và người mẫu phải đi từ Sài Gòn ra Phan Thiết, đến 4 giờ sáng thì hai anh em lục tục leo lên đồi cát. Tôi là đàn ông, quen địa thế này, biết có xương rồng thì tránh được, trong khi người mẫu thì không. Thế là trong bóng đêm, chúng tôi đi lầm lũi như… hai bóng ma, vào tận những đồi cát trong sâu thì mới còn vẻ đẹp nguyên sơ. Chuẩn bị xong xuôi đâu đó, mặt trời vừa mới mọc lên lại bị mây che khuất. Đành phải đợi. Ai cũng biết câu “nắng mưa là chuyện của trời”, dân nhiếp ảnh lại càng thấm thía.
Còn trong một lần chụp ảnh ở hồ Trị An, đang chụp thì mưa ào ào. Cả người chụp lẫn người mẫu cuốn gói chạy. Tôi ôm cái chân máy, chạy lên trước mà không đợi người mẫu. Vì một lẽ đơn giản, trời mưa, sấm sét, chân máy lại làm bằng kim loại, có khả năng hút sét, nếu đi gần người mẫu, thì có khi lại là hại người ta. Thế là tôi cứ băng băng đi, khoảng 30 phút thì vượt qua cánh đồng đá. Nhìn lại, thấy người mẫu ướt lướt thướt, nước mắt ngắn dài trách tôi. Giải thích mãi cô ấy mới chịu thông cảm”. Hình ảnh người mẫu với những đường cong tuyệt mỹ hòa quyện với thiên nhiên tạo nên mỹ cảm cho người thưởng ngoạn ảnh. Nhưng với người chụp ảnh, việc thực hiện một bức ảnh nude giữa thiên nhiên là đầy khó khăn. Nơi nào càng hoang sơ thì nơi đó càng tiềm ẩn những nguy cơ: rắn rết, thú dữ… Lấy ánh sáng của trời đất thì phụ thuộc vào sự biến hóa khôn lường của thời tiết.
Một kỷ niệm thót tim và buồn cười của NS Thái Phiên: khi anh chụp ảnh nude cho người mẫu ở núi Dinh (Bà Rịa), đang say sưa bấm máy, bỗng có tiếng bước chân càng lúc càng gần, dù đã lên tiếng cảnh báo nhưng tiếng chân bước cứ tiến tới. Nơi chụp lại vắng người, Thái Phiên hoảng hốt để máy sang một bên và cầm khúc gỗ thủ thế, người mẫu thì mặc đồ vào ngay, nép sang một bên chuẩn bị “nghênh chiến”. Cuối cùng, hóa ra đó là một… chú bò đi lạc.
Định kiến xã hội
So với các bộ môn khác, nhiếp ảnh nude gặp nhiều khó khăn từ yếu tố con người hơn cả. Những khó khăn từ con người tác động đến nhiếp ảnh nude bằng nhiều hình thức, có thể gọi là thiên hình vạn trạng. Từ đơn giản như “dòm ngó” hiện trường, mời đi chỗ khác mãi không chịu đi, đến phức tạp hơn là những định kiến về nghệ thuật ảnh nude, khiến nhiều người xem chụp ảnh nude đồng nghĩa với hành vi “đồi trụy”.
Giới nghệ sĩ nhiếp ảnh có dính dáng đến ảnh nude hầu hết đều cười buồn khi nói tới những định kiến của xã hội về công việc của mình. Không dễ dàng để tổ chức một hiện trường chụp ảnh nude với đầy đủ công cụ, vì nếu không khéo, trẻ con, người lớn sẽ bu theo và chắc chắn không thể chụp được trong điều kiện đó. Như một tình huống khác nữa của NS Thái Phiên: có lần anh tác nghiệp ở một con suối sâu trong rừng, mải mê chụp ảnh thì người mẫu hét toáng lên và che ngay người lại. Thì ra, có hai người đàn ông đi câu đang lừ lừ tiến đến. Cũng phải giải thích mãi thì họ mới chịu bỏ đi chỗ khác, trước khi đi còn ném cho anh một ánh mắt “mang hình viên đạn”.
Nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Huy Hoan tâm sự: “Chụp nude những năm 70, 80 được coi là hành động… vô cùng kinh khủng. Thậm chí, chỉ chụp hở chiếc gáy, bờ vai của người mẫu cũng có thể đi tù vì vi phạm thuần phong mỹ tục, vì tội chụp ảnh đồi trụy. Đến nay, cái nhìn của xã hội đã thoáng hơn. Nhưng không vì thế mà việc chụp ảnh nude dễ dàng hơn. Ở thời điểm thập niên 80, 90, gần như những người chụp ảnh nude không có điều kiện để tổ chức hiện trường.
“Chụp trộm” lúc nào được thì chụp, người mẫu là người yêu, là vợ của mình. Mặc dù là người nhà, nhưng cả người mẫu lẫn người chụp đều phải cẩn thận, kín đáo, nếu không muốn bị mọi người dòm ngó, lên án”. Một bức ảnh nude chụp trong phòng đòi hỏi nghệ sĩ nhiếp ảnh có thời gian chuẩn bị tối thiểu là 120 phút. Nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Huy Hoan chia sẻ: “Tùy theo ý đồ cụ thể của từng bức ảnh mà thời gian chuẩn bị sẽ dài hay ngắn. Chụp ảnh nude trong studio được may mắn là không lo những ánh mắt dòm ngó nhưng thời gian chuẩn bị cũng không ngắn hơn.vGiữa thiên nhiên, còn có cảnh quan và những sự che chắn hữu ý, còn trong phòng, “mảnh giáp cuối cùng” để che chắn cho người mẫu chính là ánh sáng. Làm thế nào để dùng ánh sáng che những gì cần che, khoe những gì cần khoe là điều khó khăn nhất”. Ngay cả những người đẹp nhất thì cơ thể cũng sẽ có khiếm khuyết, lúc này, thời gian để che những khiếm khuyết đó bằng ánh sáng thật khó có thể tính được. Một rào cản nữa đó là định kiến của xã hội, công chúng chưa thực sự phân biệt rõ ràng giữa ảnh nude và ảnh khỏa thân khiêu dâm, đồi trụy. Từ định kiến đó, người ta dễ nhìn việc tổ chức chụp ảnh nude là một loại “phạm tội”. Không hiếm trường hợp nghệ sĩ đang tác nghiệp thì bị công an đến lập biên bản. Rồi người thân trong gia đình, người ngoài có cái nhìn thiếu thiện cảm. Dĩ nhiên, trên thực tế, cũng có những trường hợp nhân danh chụp ảnh nude để làm chuyện không tốt. Những khó khăn chủ quan khách quan đó đòi hỏi những nghệ sĩ nhiếp ảnh phải chủ động “vượt khó”, mới mong có được những tác phẩm nghệ thuật đúng nghĩa.
http://vannghechunhat.net/m-thut/2484